SYGNALIŚCI
Zgłaszanie naruszeń prawa przez Sygnalistów
Informacje o dokonywaniu zgłoszeń nieprawidłowości prawa przez Sygnalistę
„Sygnalista” to osoba fizyczna, która zgłasza (sygnalizuje) lub ujawnia informacje na temat naruszeń, uzyskane w kontekście związanym z wykonywaną przez nią pracą lub w środowisku zawodowym. Zgłoszenia mogą być realizowane w szczególności przez: pracownika, także w przypadku, gdy stosunek pracy już ustał, osoby ubiegającej się o zatrudnienie, która uzyskała informację o naruszeniu prawa w procesie rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy, osoby świadczącej pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, przedsiębiorcy, akcjonariusza lub wspólnika, członka organu osoby prawnej, osoby świadczącej pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, stażysty, wolontariusza, petenta, klienta. Sygnalista zgłasza informacje, w tym uzasadnione podejrzenie, dotyczące zaistniałych lub potencjalnych naruszeń, do których doszło lub prawdopodobnie dojdzie w organizacji, w której osoba zgłaszająca pracuje, pracowała lub utrzymuje inne relacje zawodowe.
Sygnaliści w Polsce są chronieni na mocy ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów, dyrektywy o ochronie sygnalistów oraz innych wewnętrznych aktów normatywnych.
Warunki objęcia Sygnalisty ochroną. Sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy o ochronie sygnalistów od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa.
Ochronie przewidzianej w procedurze nie podlega sygnalista, który świadomie dokonuje zgłoszenia zewnętrznego, wiedząc, że do naruszenia nie doszło (zła wiara).
Sygnalista działa w dobrej wierze, czyli w oparciu o fakty i inne obiektywne informacje, składanie fałszywych zawiadomień o charakterze pomówienia może być karane zgodnie z art. 57 Ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z dnia 24 czerwca 2024 r. poz. 928):
Kto dokonuje zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Zakres przedmiotowy dokonywanego zgłoszenia
Zgłaszanie naruszeń prawa Unii Europejskiej za pomocą dedykowanego kanału zgłoszeń może dotyczyć tylko obszarów określonych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, Dz.U.UE.L.2019.305.17 oraz w art. 3 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z dnia 24 czerwca 2024 r. poz. 928 ze zm.). Zgłoszenie może dotyczyć naruszenia prawa, które jest działaniem lub zaniechaniem niezgodnym z prawem lub mające na celu obejście prawa.
Jak dokonać zgłoszenia?
- listownie na adres gminy w zamkniętej kopercie opatrzonej napisem „poufne – zgłoszenie nieprawidłowości w zakresie określonym w Ustawie, umieszczonej w kolejnej zamkniętej kopercie opatrzonej klauzulą „poufne – zgłoszenie nieprawidłowości prawa przez Sygnalistę”
ustnie - zgłoszenie ustne może być dokonane telefonicznie lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344 ze zm.)
Załączniki: